Gdy "Pilgrim" znalazł się wreszcie na miejscu wypadku, tuż obok resztek strzaskanej łodzi, zalana łzami pani Weldon padła na kolana pod wielkim masztem z głośnym okrzykiem:
- Przyjaciele moi!... módlmy się. To jedno już tylko możemy zrobić dla nich.
Mały Janek upadł również na kolana obok swej matki. Biedne dziecko widziało wszystko i wszystko rozumiało, dlatego też wielkie przerażenie przeniknęło całą jego niewinną duszyczkę.
Dick Sand, kuzyn Benedykt, Noon i reszta Murzynów naśladowali młodą kobietę i pobożnie powtarzali za nią słowa modlitwy za przedwcześnie zmarłych przyjaciół.
Po ukończeniu tej krótkiej, lecz gorącej modlitwy, pani Weldon otarła swe zapłakane oczy i rzekła:
- A teraz, przyjaciele, błagajmy Najwyższego, aby zechciał dodać nam sił i odwagi w ciężkiej naszej doli.
Słowa te otworzyły wszystkim oczy na grozę położenia. Było ono bardzo ciężkie. Statek, na którym się znajdowali, nie miał teraz nie tylko dowódcy, ale nawet załogi. A znajdował się pośrodku olbrzymiego oceanu! Byli oddaleni o setki mil od najbliższego lądu, na łasce burz i wichrów. Co za fatum postawiło wieloryba na drodze "Pilgrima"? Niespodziewana śmierć kapitana i całej załogi postawiła w strasznym położeniu statek i wszystkie znajdujące się na nim osoby. Na "Pilgrimie" nie było teraz ani jednego wyszkolonego, obeznanego z morzem i żeglugą marynarza, za wyjątkiem jednego jedynego młodzieńca, mającego zaledwie piętnaście lat! Na niego spadły teraz wszystkie obowiązki, cała odpowiedzialność za los statku!

Prawda, na pokładzie znajdowało się pięciu dorosłych i silnych mężczyzn o nieposzlakowanej moralności, lecz nie mieli oni najmniejszego pojęcia o żegludze. Trudno dziwić się temu, iż nieszczęśliwy piętnastoletni kapitan stał długo na pokładzie ze wzrokiem utkwionym w morze, w którym zginął jego przełożony i opiekun. Niewesołe myśli krążyły po głowie biednego chłopca; z ciężkim westchnieniem zwrócił on wzrok na horyzont, w nadziei, iż być może dojrzy jakiś okręt, któremu można by powierzyć panią Weldon i jej synka. On sam "Pilgrima" nie opuściłby w żadnym wypadku, byłby jednak bardzo szczęśliwy, gdyby los dopomógł mu uratować żonę i dziecko jego dobroczyńcy.
Niestety jednak nieobjęty wzrokiem ocean był całkowicie pusty. Nigdzie nie było widać najmniejszego choćby śladu żagla. I nie mogło być inaczej. Dick Sand wiedział przecież lepiej od innych, że "Pilgrim" znajdował się w okolicy bardzo odległej od normalnych szlaków, po których pływały statki, co się stało z powodu wciąż niesprzyjającego wiatru.
Te smutne i ciężkie myśli biednego chłopca przerwane zostały ukazaniem się na pokładzie Negora, który, choć w czasie katastrofy przebywał pod pokładem, niewątpliwie wiedział o tragicznym przebiegu łowów. Nikt nie mógł odgadnąć, jakie myśli krążyły w głowie tego tajemniczego człowieka. Teraz przyglądał się tylko z lekkim uśmiechem na zaciśniętych wąskich wargach pustemu pokładowi i milczał. Po chwili podszedł do Dicka znajdującego się wtedy już w budce kapitańskiej i stanął przed nim nieruchomo, patrząc nań wyzywająco. Młody chłopiec pod wpływem tego wzroku bezwiednie uniósł głowę w górę i rzekł:
- To ty, Negoro! Czego chcesz tutaj?
- Chciałbym porozmawiać z kapitanem, albo też, w przypadku jego nieobecności, ze sternikiem - odpowiedział zimno Portugalczyk.
Dick Sand spojrzał ze zdumieniem na mówiącego.
- Czyż nie wiesz, że oni zginęli?
- Któż jest więc teraz dowódcą statku? - zapytał Negoro z odcieniem ironii w głosie.
- Ja - spokojnie odpowiedział młody chłopiec.
Portugalczyk lekceważąco wzruszył ramionami.
- Ty?... Ty chcesz być kapitanem mając piętnaście lat?
- Tak jest, ja - z naciskiem odpowiedział Dick Sand - i bądź pewien, iż pomimo mego wieku potrafię każdego zmusić do posłuszeństwa. Powtarzam: bądź tego pewien, Negoro.
Portugalczyk wobec tej pewności w głosie chłopca zmieszał się i odszedł w tył parę kroków.
Pani Weldon, przysłuchująca się z daleka rozmowie, podeszła ku nim.
- Tak jest, Negoro - powiedziała - kapitan Hull, odjeżdżając, tutaj obecnemu Dickowi Sandowi powierzył dowództwo statku, a teraz ja, jako żona właściciela statku, wybór ten potwierdzam. I myślę, że woli mojej sprzeciwiać się nikt nie ma prawa.
Negoro przyjął te słowa w milczeniu, uśmiechnął się tylko z jakimś dziwnym skrzywieniem ust, następnie skłonił się uniżenie pani Weldon i odszedł do kuchni.

Tak się zakończyło pierwsze starcie pomiędzy Dickiem a Negoro, a młody kapitan pokazał, iż w razie potrzeby potrafi narzucić swawolę nieposłusznym. Po odejściu Portugalczyka, Dick rzucił wzrokiem po całym pokładzie, a następnie spojrzał na twarze wszystkich pozostałych na statku, na twarze Murzynów, którzy oczekiwali od niego słów pociechy. Oczy wszystkich, zacnych, szczerych i uczciwych ludzi, wyrażały miłość i pełne posłuszeństwo. To go znacznie pokrzepiło i dało mu poczucie siły. Wtedy przemówił do nich. Ze spokojną pewnością siebie człowieka, który postanowił wypełnić swój obowiązek do końca, w krótkich słowach zawiadomił swych słuchaczy, że choćby miał to przypłacić życiem, postanowił dołożyć wszelkich starań, aby doprowadzić statek do szczęśliwej przystani i ma nadzieję, że mu nie odmówią swej pomocy. Słowa młodego przełożonego znalazły uznanie i wszyscy rozeszli się do swych zajęć, pełni nadziei i wiary, że wszystko, przy Boskiej pomocy, zakończy się dla nich szczęśliwie.
Po rozmowie tej Dick Sand powierzył ster dłoniom starego Toma, który z prowadzeniem statku był już nieco zaznajomiony, sam zaś udał się do kajuty zmarłego kapitana Hulla, by się upewnić, w jakim punkcie statek właściwie się znajduje. Na podstawie pomiarów dokonanych przez zmarłego stwierdził, iż "Pilgrim" rankiem tego dnia znajdował się pod 43°35 szerokości i 13°1 długości geograficznej. Ponieważ od chwili tej, z przyczyny słabego wiatru, statek przebył zaledwie parę mil, można więc było śmiało uważać, iż znajdował się on w tym samym mniej więcej miejscu co rankiem.